Mijn held Tutu is dood. Eén van die wereldleiders, die niet bogen op hun macht, maar op hun moreel gezag. Leiders die surfen op een golf van hoop, in plaats van op een golf van rancune. Leiders die groter zijn dan hun land. Ik treur, zoals ik treurde om Maarten Luther King (1968), Allende (1973), [...]

Erasmus hield van het geschreven woord. Brieven, essays, polemieken, satires, boeken, wetenschappelijke uitgaven. Dat heb ik met hem gemeen. Mijn liefde voor boeken is ingegeven door mijn moeder die eindeloos In de soete suikerbol van W.G. van de Hulst voorlas. Het zijn in de geschiedenis vooral vrouwen geweest die het woord en de verhalen hebben [...]

Twee goden uit de Griekse mythologie hebben ons vandaag nog wel iets te vertellen. Chronos en Kairos Chronos is de god van de tijd, de klok, de planning, de stabiliteit, de continuïteit. Noodzakelijk, maar wel een beetje saai en voorspelbaar. Een goede staatsman/vrouw handelt niet overhaast, niet impulsief, niet driftig; is bedachtzaam, voor rede vatbaar, [...]

De meeste experts gaan ervan uit dat Erasmus in de nacht van 27 op 28 oktober 1466 werd geboren. Sandra Lagereis vindt 1469 als geboortejaar toch aannemelijker. Honderd jaar na de standaard biografie van Huizinga over Erasmus, is nu haar biografie Dwarsdenker verschenen, zeer informatief, zeer plezierig geschreven, 700 pagina’s waar gebeurd. Het blijft een [...]

Erasmus wees er al op: "Kies het goede moment" (Adagia I.7.70) en Churchill zei het ook: "Never waste a good cisis". Maar, is de wereldwijde coronacrisis aangegrepen als momentum voor radicale gedragsverandering? Hebben we Kairos bij de kuif gepakt? In de Griekse mythologie is Kairos de gevleugelde god met een fantastische haarlok op zijn voorhoofd [...]

Als ik tijdens vakantie aan zee ben, moet ik altijd even aan Karl Jaspers denken, de filosoof van de zee. Volgens Jaspers wil een mens als ik graag geborgen zijn, zich ergens thuis voelen (dat klopt), maar zwemmend in zee ervaar je dat er nog meer is, geen grond onder de voeten, eindeloze geheimzinnigheid. Die [...]

Montaigne was een bewonderaar van Erasmus en putte voor zijn Essays graag uit de Adagia van Erasmus. Hij speelde met spreekwoorden als 'De mens is voor de mens een god’ (Adagia I 1,69) en 'De mens is voor de mens een wolf’ (Adagia I 1,70). Montaigne typeert zichzelf overigens als wolf in zijn rol als [...]

Net als eerder Aristoteles en Erasmus, schrijft ook Montaigne een ode aan de vriendschap. Hij heeft daarbij een speciale vriend op het oog. Montaigne kende zijn vriend Etienne de La Boétie vijf jaren. Totdat zijn boezemvriend onverwacht stierf, 32 jaar oud. De essays van Montaigne zijn eigenlijk overpeinzingen in gezelschap van zijn overleden vriend, openbaringen. [...]

Montaigne was nog een peuter, toen Erasmus al zijn hele leven kon overzien. Beide mannen waren commentatoren van hun tijd. Erasmus schreef Adagia, spreekwoorden. Montaigne schreef Essais, overdenkingen. Beide schrijvers putten uit de Griekse filosofie, citeerden de stoïcijn Seneca, hadden een afkeer van geweld, beoefenden de kunst van het relativeren, geloofden in de waarde van [...]

De schrijver Abdelkader Benali schreef een mooi essay voor 4 mei, dodenherdenking 2021. „Voor mij opent de stilte van 4 mei de deur naar de ander. Durven we stil te zijn, dan durft de ander wellicht zichzelf te zijn."