De Canon van Nederland zal worden herijkt. Ongetwijfeld zullen de drie grootste denkers uit de vaderlandse geschiedenis recht overeind blijven in de canon, elk met hun eigen „ venster”: Erasmus, Hugo de Groot en Spinoza. Alle drie leefden ze eeuwen geleden, hun denkwerk is nog actueel. Herijking is voor hen niet aan de orde. Een [...]

Zelfs Bart Van Loo kan in zijn meesterlijk boek niet duidelijk maken waar de strijd tussen Hoeken en Kabeljauwen in de 15e eeuw eigenlijk over ging. Als kind zag Erasmus in Gouda wel de gevolgen van de bloedige twisten. Zo ontwikkelde hij zijn standpunt over de waanzin van oorlog. Als adviseur van de toekomstige vorst [...]

In de tijd van Erasmus sprak en schreef de Europese elite Latijn onder elkaar. Latijn was de gemeenschappelijke, tweede taal. Later werd de voertaal voor de geletterden Frans. Alle geletterden in Europa konden in die taal communiceren. Vanwege oorlogen en fanatiek nationalisme is dat vermogen verloren gegaan. De Belgische professor Philippe van Parijs stelt voor [...]

De uitdrukking „De uil vliegt” is al in het spreekwoordenboek van Erasmus te vinden; de uil als symbool van de overwinning. In hetzelfde spreekwoordenboek staat ook de uitdrukking: „Ieder vindt zijn eigen winden lekker ruiken”.

Machiavelli en Erasmus waren tijdgenoten. Beiden adviseerden aan hun vorsten. Erasmus aan de vorst van Europa. Machiavelli aan de vorst van Firenze. Erasmus hield een pleidooi voor moreel leiderschap. De leider moet het goede voorbeeld geven. Machiavelli dacht daar anders over. De leider moet er voor zorgen dat hij de macht behoudt en moet daarom [...]

Hield Erasmus van kunst? Jazeker, vooral van de Letteren, hij was een woordkunstenaar. In zijn jeugd schreef hij liefdesgedichten. Zijn brieven behoren tot de wereldliteratuur. Over beeldende kunst heeft Erasmus zich uitgesproken in „ Een goddelijk festijn”. In dat geschrift laat Erasmus negen geleerde vrienden genieten van de tuinaanleg, de beeldhouwwerken en de schilderingen rond [...]

President Obama ( wat heb ik een grote heimwee naar zijn bedachtzaam leiderschap) had haar heel hoog zitten: Marilynne Robinson. Ze was 15 december in Amsterdam. Met haar opvattingen hangt ze tussen Erasmus en Calvijn in, soms onnavolgbaar. Ze verdedigt een moreel humanisme. Haar mooiste zin uit haar laatste boek: „ En toch zal de [...]

Ik heb een heel mooi boekje gekregen. "Een jihad van liefde", verteld door Mohamed El Bachiri, moslim uit Molenbeek. Hij verloor zijn geliefde Loubna, moeder van zijn kinderen, bij de aanslagen in Brussel in 2016. Het is een heel klein boekje, dat ook in een overvolle boekenkast nog altijd past. Een waardevol cadeau. Een overwinning [...]

28 oktober is de geboortedag van Erasmus. Zijn geboortedag werd gevierd met het festival Zotte Zaterdag in Gouda en deze week herdacht met de Erasmusweek in Rotterdam. Het kleine mannetje was niet sterk, wel taai. Hij was vaak ziek, voelde zich zwak, bleef zijn hele leven last van zijn darmen houden. Geen mannetjesputter, hij had [...]

Waar voelt een kosmopoliet zich thuis? Van Erasmus is de bekende uitspraak: „Ik voel mij thuis daar waar mijn boeken zijn.” Erasmus had een grondige hekel aan nationalisme. Hij was een grens overschrijdend denker. Hij had een haat-liefde verhouding met zijn geboortegrond, de Lage Landen. Toch verlangde hij aan het eind van zijn leven naar [...]