Machiavelli en Erasmus waren tijdgenoten. Beiden adviseerden aan hun vorsten. Erasmus aan de vorst van Europa. Machiavelli aan de vorst van Firenze. Erasmus hield een pleidooi voor moreel leiderschap. De leider moet het goede voorbeeld geven. Machiavelli dacht daar anders over. De leider moet er voor zorgen dat hij de macht behoudt en moet daarom [...]

Hield Erasmus van kunst? Jazeker, vooral van de Letteren, hij was een woordkunstenaar. In zijn jeugd schreef hij liefdesgedichten. Zijn brieven behoren tot de wereldliteratuur. Over beeldende kunst heeft Erasmus zich uitgesproken in „ Een goddelijk festijn”. In dat geschrift laat Erasmus negen geleerde vrienden genieten van de tuinaanleg, de beeldhouwwerken en de schilderingen rond [...]

President Obama ( wat heb ik een grote heimwee naar zijn bedachtzaam leiderschap) had haar heel hoog zitten: Marilynne Robinson. Ze was 15 december in Amsterdam. Met haar opvattingen hangt ze tussen Erasmus en Calvijn in, soms onnavolgbaar. Ze verdedigt een moreel humanisme. Haar mooiste zin uit haar laatste boek: „ En toch zal de [...]

Ik heb een heel mooi boekje gekregen. "Een jihad van liefde", verteld door Mohamed El Bachiri, moslim uit Molenbeek. Hij verloor zijn geliefde Loubna, moeder van zijn kinderen, bij de aanslagen in Brussel in 2016. Het is een heel klein boekje, dat ook in een overvolle boekenkast nog altijd past. Een waardevol cadeau. Een overwinning [...]

28 oktober is de geboortedag van Erasmus. Zijn geboortedag werd gevierd met het festival Zotte Zaterdag in Gouda en deze week herdacht met de Erasmusweek in Rotterdam. Het kleine mannetje was niet sterk, wel taai. Hij was vaak ziek, voelde zich zwak, bleef zijn hele leven last van zijn darmen houden. Geen mannetjesputter, hij had [...]

Waar voelt een kosmopoliet zich thuis? Van Erasmus is de bekende uitspraak: „Ik voel mij thuis daar waar mijn boeken zijn.” Erasmus had een grondige hekel aan nationalisme. Hij was een grens overschrijdend denker. Hij had een haat-liefde verhouding met zijn geboortegrond, de Lage Landen. Toch verlangde hij aan het eind van zijn leven naar [...]

„ Haast je langzaam” was een favoriet spreekwoord van de Romeinse Keizer Augustus en ook van Erasmus. Bij zijn uitleg van dit paradoxale spreekwoord verwees Erasmus graag naar het anker als symbool en naar zijn lievelings dier, de dolfijn. Het anker staat symbool voor de bezonnenheid, de rede, de koersvastheid. De dolfijn staat voor dartelheid, [...]

Ergens in Zuid-Soedan ligt een bijzonder dorp. Middenin dit verscheurde land, bestaat een dorp waar de machinegeweren zijn neergelegd en waar het draait om wederzijds respect en spirituele groei. Het dorp heet Kuron, vredesdorp. De vredesstichter is bisschop Paride Taban. Onderwijs aan jonge mensen is de sleutel in zijn aanpak, want, zegt Taban met een [...]

Wie was Erasmus ook al weer? Erasmus was de stichter van de Republiek der Letteren. In zijn tijd, vijf eeuwen geleden, maakten enkele duizenden geleerden en geletterden in Europa deel uit van deze republiek. De republiek bestond uit vriendenkringen, tafelgesprekken, briefwisselingen, boekbesprekingen. Tolerantie, wetenschappelijke nieuwsgierigheid, vrijheid en vrijmoedige communicatie waren de leidende waarden in de [...]

Er zijn van die steden en plekken waar de geest van Erasmus nog lijkt rond te waren. In Gouda, Achter de kerk. In Deventer, Achter de Broederen. In Den Bosch, in de Hinthamerstraat. In Anderlecht, in de moestuin van het klooster. In Leuven, in de Sint Pieterskerk. Aan de oever van de Rijn in Bazel. Op [...]